Excursieverslag: Meerdaagse Excursie naar Nack, Silberbrünnle, Clara, Sophienruhe en Karlstollen

Ieder jaar organiseert Stichting Geo Oss een lange excursie. Dit jaar was de reis naar het Zwarte Woud van vrijdag 25 t/m zondag 27 september 2015 gepland.

25 september 2015: Nack
Hans had een grote bus geregeld voor 9 personen, zodat er nog maar een auto nodig was om te rijden.
Hans was dan ook als eerste op pad om rond 05:30 Wilco, Thea en Ruben bij Wilco thuis op te halen in Berghem. Vervolgens reden ze naar Oss naar d’n Iemhof waar ze om 06:00 Willem, Roel, Linda en Roy hebben opgehaald. Gerben ging met zijn gezin vanuit Milsbeek op reis in hun auto. Na ongeveer 2,5 uur rijden kwamen we rond 08:30 nagenoeg gelijk aan bij Aussichtspunkt Moseltal West aan de A61 om een korte plas- en koffiepauze te houden. Nadat iedereen zijn blaas geleegd en zijn maag gevuld had, reden we rond 09:00 aan richting onze eerste vindplaats, namelijk de akkers en wijnvelden ten noorden en westen van het plaatsje Nack.
Geheel volgens planning kwamen we om 10:00 uur aan tussen de wijnvelden van Nack. Na het aantrekken van de juiste kleding, nam ieder een tas of emmer in de hand en liepen we enthousiast naar de eerste akker toe. Het was een aardige dag, waarbij de temperatuur al langzaam opliep en zo nu en dan brak de zon ook nog door. Al vrij snel werden de eerste fragmenten van agaat gevonden, waarbij iedereen in opperste stemming raakte. Omdat de zomer al voorbij is stonden er geen gewassen meer op de akkers, waardoor we op een verschillende akkers en wijnvelden konden zoeken. De eerste akker bleek voor ons het beste resultaat op te leveren, op een 2e akker vonden Hans en ik helemaal niets en op de 3e akker die nog niet zo lang geleden was geploegd lag ook nagenoeg niets. Op een paar kwartsbrokjes na heeft de groep zich dan ook opgesplitst. Daar waar een aantal het voor gezien hielden ging de harde kern nog verder kijken op een aantal andere akkers en tussen de wijnranken. Ook hier was het succes niet heel groot behalve voor Jelco die tussen de wijnranken nog een vuistgrote rookkwartsgeode vond. Dit exemplaar leek tot nu toe de vondst van de dag te worden. Nadat we een goede 2 uur krom hadden gelopen, was het tijd om te stoppen. De emmers/tassen waren goed gevuld met ieder een paar kilo aan agaatjes/stenen. Er zaten fraaie exemplaren tussen, maar de grootste verassingen komen natuurlijk thuis, wanneer ze gezagen, geslepen en gepolijst worden.

Tegen 12:30 zat iedereen weer in de auto en de bus waardoor we naar het Zwarte woud konden rijden. Onze volgende bestemming is de Silberbrünnle mijn ten noorden van Gengenbach.

Gerben Arts

25 september 2015: Silberbrünnle
Tijdens de vlotte rit van ongeveer 3 uur van Nack naar Gengenbach zijn we een keer gestopt om Glenn een flesje drinken te geven en om een korte plas- en drinkpauze te houden. Tegen 15:30 kwamen we dan ook aan bij de parkeerplaats aan het einde van de Haigerach vallei, ongeveer 6,5 km ten noordoosten van Gengenbach.

Iedereen trok weer zijn outfit aan om vervolgens aan de wandeling te beginnen. Het vervelende is dat mineralienatlas en Mindat niet de juiste locatie van Silberbrünnle mijn weergeven op hun website. Mineralienatlas geeft wel een uitgebreide beschrijving hoe je bij de locatie kunt komen. Iedereen stond klaar om te vertrekken alleen is de beschrijving in de bus blijven liggen. Mindat gaf aan dat het boven aan de heuvel lag bij de parkeerplaats.

Joyce bleef met Glenn beneden en vol goede moed liepen we met de groep het paadje omhoog de berg op. Niemand had echt het vertrouwen dat we de juiste weg liepen, maar toch bleven we stug doorlopen. Over het zware parcours viel de groep langzaam uit elkaar. Uiteindelijk ben ik samen met Cuenca tot de top van de berg gelopen, maar ik kwam geen groeve of halde tegen. Ook het uitzicht liet te wensen over omdat er alleen maar woud zichtbaar was. Teleurgesteld en vermoeid liepen we terug naar de parkeerplaats. Nu hebben we toch maar de beschrijving uit de bus gehaald en bleek dat we volledig verkeerd waren gelopen zoals we al vermoede. We hadden de weg moeten volgen waar we met de auto vandaan kwamen. Een groepje bestaande uit Willem, Thea, Linda en Roy besloot om na de zware wandeling bij de auto’s te blijven. Met de beschrijving in de hand moest het nu wel lukken, maar zelfs nu presteerden we het om nog een verkeerde afslag op een splitsing te nemen. Zo zie je maar weer dat een goede voorbereiding van groot belang is. Uiteindelijk hebben we allemaal de koppen bij elkaar gestoken en hebben we met behulp van de beschrijving na anderhalf uur te hebben gewandeld toch de haldes van de Silberbrünnle mijn gevonden. Na anderhalf uur te hebben gewandeld kwamen we dus tegen 17:00 aan bij de halde. Rechts van het pad over het beekje heen lagen de haldes die al behoorlijk dichtgegroeid zijn. Maar er waren nog meer dan genoeg open plekken om op zoek te gaan naar kristallen tussen het zand en stenen. We hebben veel stenen kleiner gemaakt, maar er kwamen maar weinig leuke vondsten naar voren. Jelco vond een leuk stuk met goethiet en verder is er niet echt iets noemenswaardigs gevonden. De zon zakte steeds verder richting de horizon en dan wordt het snel donker in het Zwarte Woud. Tegen 18:00 hebben we onze spullen gepakt er zijn we in 15 minuten heuvelafwaarts naar de auto gelopen. Iedereen weer de bus en auto in om vervolgens naar onze appartementen In Vino Verritas te rijden in Haslach.

Nadat we onze bagage in de kamers hadden gezet, onszelf hadden opgefrist zijn we onder in een soort biergarten wezen eten. Het eten kwam helaas nogal laat doordat we een grote groep waren, maar dat mocht voor de meeste onder ons de pret niet drukken want het smaakte verrukkelijk. Verschillende bieren en wijntjes later zijn we toch rond 23:00 naar onze kamers gegaan, want morgen willen we rond 07:30 naar de Clara Halde te Wolfach rijden. Het was een mooie dag maar aardige vondsten.

Gerben Arts

26 september 2015: Mineralenhalde Clara
Rond half 7 was bij de meeste van ons de wekker af gegaan, want we wilden op tijd bij de Mineralenhalde Clara zijn. We zouden in eerste instantie bij het appartement ontbijten, maar de eigenaresse wilde niet zo vroeg voor ons opstaan. Daarom hadden we om 07:00 bij Aral het tankstation afgesproken om aldaar broodjes te kopen, echter verkochten ze geen broodjes. Daarom zijn we met zijn allen het dorp Haslach in gelopen op zoek naar een bakkerij. Joyce bleef op bed liggen want ze voelde zich niet fit. In het oude stadscentrum van Haslach werd inmiddels een braderie of warenmarkt opgebouwd. Bij de lokale bakker hebben we allemaal een lekker vers broodje gegeten en een bak koffie genomen. Ook namen we wat voor de lunch mee.

Rond 07:45 zaten we met zijn allen weer in de bus om naar de Mineralienhalde Clara te Wolfach te gaan. Eenmaal aangekomen bleken er ongeveer 15 personen te staan wachten voor de poort. We hebben gezellig bij gepraat met o.a. Kees Mak en andere leden van Kring Zwarte Woud Mineralen Nederland. Kees Mak heeft op 17 september nog een lezing gegeven over mineralen van Schwarzwald, Kinzigtal. Tegen 09:00 stonden er ongeveer 50 mensen als het er niet meer waren aan de poort. Rond dat tijdstip ging de poort open en mochten we na betalen van € 12,- de grote Halde betreden. Het was goed weer, de zon won langzaam aan steeds meer terrein van de wolken. We zijn allemaal gelijk op zoek gegaan naar grote blokken om kleiner te maken. We hadden al vernomen dat ze momenteel te diep aan het werk zijn in de Clara waardoor de druk te groot is om nog holtes te kunnen vormen in de bariet en fluoriet. Vondsten van handstukken zouden dan ook schaars zijn deze dag. Maar dan komt er toch zo’n moment dat Jelco een groot fluorietblok doormidden slaat die vol zit met lichtpaarse fluorietkristallen tot 1 cm groot. Zo’n vondst was hier in lange tijd al niet meer gedaan. In ding is zeker Jelco zijn rugzak was weer maximaal gevuld deze dag. Verder is er door Hans nog leuke kleine barieten, kwarts en andere mineralen gevonden. Gerben is nog op zoek gegaan naar micromounts en heeft o.a. de felbegeerde Bariopharmacosideriet gevonden. Dit is een typelocatie mineraal wat betekend dat het mineraal is vernoemd naar de vindplaats of daar als oorspronkelijk materiaal gevonden is. Het opvallende aan dit mineraal is dat het bij het vinden vaak groene kubussen zijn. Wanneer je Bariopharmacosideriet een dag later bekijkt zal in de meeste gevallen het mineraal bruin gekleurd zijn.

Tegen 13:00 was Joyce ook nog met Glenn en Cuenca gearriveerd bij de halde. In de middag hebben we dan ook nog lekker op het terras gezeten bij de halde om te pauzeren met een hapje en een drankje. Een aantal van ons hebben ondertussen ook alvast vondsten naar de bus gebracht. Gerben heeft de rest van de middag vooral gezocht naar micromounts en heeft hierbij een leuk aantal mineralen weten te vinden zoals Chalcopyriet, kwarts, malachiet, oliveniet en nog een aantal onbekende mineralen. De meeste heb ik gelijk laten determineren door leden van Kring Zwarte Woud Mineralen. Verder besloten we ook nog om een aantal massieve fluoriet blokken mee te nemen, zodat we deze thuis mooi kunnen zagen, slijpen en polijsten. Tegen 15:15 besloten we dat het mooi was geweest en zijn we nog op het terras gaan zitten om na te borrelen. Na een goed uur hielden we het hier ook voor gezien, zodat we nog even naar de Clara zelf konden rijden om nu te zien waar al het materiaal nu daadwerkelijk vandaan kwam. Bij de bus aangekomen hebben een aantal leden van Geo Oss ook nog een paar mineralen weten te kopen bij een andere verzamelaar.

Gerben Arts

26 september 2015: Clara mijn
Na een goed kwartier rijden kwamen we rond kwart voor 5 aan bij de mijningang van de Clara mijn in Rankach, Oberwolfach. Hier zijn we even uitgestapt om te kunnen kijken naar deze wereldberoemde locatie waar ongeveer 400 verschillende soorten mineralen zijn gevonden. Behalve de gebouwen is ook de mijningang vanaf de weg te zien. Echter, waren ze zoals verwacht nu niet aan het werk, anders is het namelijk een mooi gezicht terwijl vrachtwagens in en uit rijden. Je ziet de rook dan gewoon uit de mijningang komen en je kunt de mijn dan zelfs ruiken. Nadat iedereen zijn foto’s had genomen en de indrukken op zich had laten inwerken zijn we na een klein half uurtje weer in de auto en bus gestapt om naar onze appartementen In Vino Veritas te Haslach te rijden. Iedereen heeft een frisse douche genomen en zich opgedoft zodat we daarna de oude stadskern in konden lopen om een hapje te gaan eten. Het viel nog niet mee om een geschikt restaurant met een hond en zo’n grote groep te vinden.

Uiteindelijk zijn we aangekomen bij Gasthaus Storchen. Hier hebben we heerlijk gegeten en het werd met de minuut gezelliger. Op een gegeven moment kwam er een vrouwenkoor naast ons zitten eten. Om de beurt begonnen we liederen te zingen wat niet onopgemerkt bleef. 2 lokals kwamen ons vergezellen en begonnen ook hun liederen te zingen en dan met name de Schwarzwalder liedjes. Na het eten nodigde de vrolijke Haslacher ons uit om te gaan stappen in Haslach. Een deel van de groep ging naar de appartementen om te gaan slapen. Een klein groepje van Hans, Jelco, Ruben, Roel en Wilco zijn toen gaan stappen. Uiteindelijk zijn ze aangekomen bij Rogers O’Brien Irish Pub waar een bandje aan het spelen was. Vele bieren later gingen de lichten aan en moesten ze het pand verlaten. Ook op weg naar de appartementen toe bleef het gezellig en dit werd in het appartement nog even voortgezet. Uiteindelijk werd het stil in Haslach behalve dan in een aantal kamers waar nog een paar bomen werden gekapt.

Gerben Arts

27 september 2015: Sophienruhe en Karlstollen
Vandaag is al weer de laatste dag van de lange excursie van Stichting Geo Oss van 2015. Vandaag hebben we enigzins kunnen uitslapen omdat we om 09:00 bij het ontbijt bij In Vino Veritas hadden afgesproken. De mensen die vannacht waren stappen zaten als een van de eerste aan tafel. Thea had zich verslagen en is uiteindelijk gewekt door Gerben. Na het karige maar toch lekkere ontbijt hebben we de spullen in de auto en bus gezet. Nog even de appartementen betalen en toen konden we op weg naar de plaats Badenweiler, 90 kilometer ofwel 1 uur en 15 minuten rijden naar het zuiden. Nadat Wilco gisteren al zijn camera kwijt was, is het nu de beurt aan Ruben om zijn telefoonkabel kwijt te zijn.

Tegen half 12 kwamen we aan in de buurt van de geplande GPS coördinaten om te parkeren. Echter, waren er wegwerkzaamheden waardoor de weg was afgesloten. We hebben voor de wegversperring geparkeerd, omdat dit toch niet heel ver weg was van ons punt. Na een kleine 10 minuten lopen kwamen we aan bij de halde van Sophienruhe en Karlstollen. Eenmaal daar aangekomen keken we onze ogen uit, mooi uitzicht over de rijnvallei met aan de horizon de Vogezen in Frankrijk. Verder is het een grote open helling met stenen met een gemiddelde grote van 20 cm. Tevens bleek dat er een hele “Geologische en mijnbouwverleden wandelroute van Badenweiler-Sehringen” van 4,12 kilometer over de halde ging, waardoor er veel borden met informatie bij de halde stonden. Daarom kwamen er ook zoveel wandelaars voorbij, die zo nu en dan vroegen wat wij aan het doen waren. Al vrij snel werd de eerste mimetiet of ook wel mimetesiet genoemd gevonden. Dit zijn kleine gele kristallen die net met het oog zichtbaar zijn, maar doordat er veel kristallen bij elkaar zitten kun je mooi de gele kristallen zien op de bariet en of granietmatrix. De clusters van kristallen kunnen zo enekele centimeteres lang zijn. Binnen het uur had dan ook iedereen mimetiet gevonden. Er ligt zoveel materiaal dat er nog veel leuke vondsten gedaan kunnen worden. Behalve mimetiet hebben we ook galeniet, kwarts, fluoriet, Chalcopyriet en bariet gevonden.

Na een goed anderhalf uur zoeken zaten de meeste rugzakken weer vol met leuke vondsten die onze verwachtingen hadden overtroffen. We gingen er immers van uit dat we geen of nauwelijks mimetiet zouden vinden. Het is een mooie locatie die je zeker moet bezoeken wanneer je in de buurt bent. De volgende keer zou ik dan ook gelijk de geologische wandelroute lopen. Om 13:30 stonden we weer bij de auto en de bus. We hebben ons even omgekleed om enigzins fris in te stappen. Cuenca, Glenn, Joyce en Gerben blijven nog een nachtje in het Zwarte Woud en de anderen gingen beginnen aan de terugreis naar Oss. We hebben snel afscheid van elkaar genomen en kwamen tot de conclusie dat het een zeer geslaagde meerdaagse excursie was. Wat wil je anders met zo’n excursieleider 😉

Gerben Arts